Ο Κώστας Πουρναράς «συναντά» τον Γιώργο Κοτζιούλα στη λεύτερη Άρτα – Το Παλλαϊκό Παναρτινό Συλλαλητήριο για τη Λευτεριά και την Ανεξαρτησία στις 7/1/1945

Ο λαός της Άρτας και των χωριών της, που είχε υποφέρει τα πάνδεινα από τις μοναρχοφασιστικές δυνάμεις του ΕΔΕΣ και τις ληστοσυμμορίες του Βόιδαρου και άλλων αποβρασμάτων του επίσημου παρακράτους, γιόρτασε την απελευθέρωσή του με ένα μεγάλο παλλαϊκό συλλαλητήριο στις 7 Γενάρη του 1945. Εννιά με δέκα χιλιάδες κόσμος από την πόλη, τα καμποχώρια, αλλά και τα απομακρυσμένα και δυσπρόσιτα χωριά των γύρω βουνών του Νομού Άρτας, έσμιξαν στην πλατεία Κιλκίς για να υποδεχτούν τους απελευθερωτές του ΕΛΑΣ, να ζητωκραυγάσουν για την πολυπόθητη λευτεριά και να ορκιστούν συνέχιση του αγώνα, ενάντια στην επίθεση της ντόπιας και Αγγλικής αντίδρασης, που ένα μήνα πριν ξεκινούσε το αιματοκύλισμα του αθηναϊκού λαού («Δεκεμβριανά»), για λευτεριά και ανεξαρτησία.
Ομιλητές στη συγκέντρωση ήταν ο δήμαρχος της Άρτας Χαρ. Γκεσούλης, ο στρατηγός Γ. Αυγερόπουλος και ο καπετάν Ηρακλής της 8^ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, ο εκπρόσωπος του ΕΑΜ Τέλης Αράπης, ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ Κώστας Πουρναράς (Μπόσης), ο εκπρόσωπος του κλήρου παπα-Ρόδιος κ.ά. Λίγο νωρίτερα είχε πραγματοποιηθεί με πρωτοβουλία της Εθνικής Αλληλεγγύης πολιτικό μνημόσυνο για τα θύματα του αγώνα, με ομιλίες και κατάθεση στεφάνων.

Μια περιληπτική αναφορά στο συλλαλητήριο κάνει η εφημερίδα της Οργάνωσης Περιοχής Ηπείρου του ΚΚΕ Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ, στη δεύτερη σελίδα του φύλλου της με αριθμό 41 της 12/1/1945 (Επιμορφωτικό Κέντρο Βιβλιοθήκη - Αρχείο «Χαρίλαος Φλωράκης» - ΑΜ 342175)  όπου γράφει μεταξύ άλλων: «(Όλοι οι ομιλητές) στιγμάτισαν την ξετσίπωτη επέμβαση του Σκόμπυ στα εσωτερικά μας ζητήματα και κάλεσαν το λαό της Άρτας να συνεχίσει με μεγαλύτερη πίστη και ενθουσιασμό τον αγώνα του για τη λευτεριά και την ανεξαρτησία της Πατρίδας μας». Η εφημερίδα παρουσιάζει τον αριθμό των συγκεντρωμένων «πάνω από 10 χιλ. κόσμος».

Ο αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, δικηγόρος Γιαννάκος-Γιάννης Μαστρογιάννης γράφει στο βιβλίο του («ΧΡΟΝΙΚΟ, το λαϊκό κίνημα στο νομό Άρτας 1931-1945», εκδόσεις «πέτρα» 2004, σελ. 149)) πως τη συγκέντρωση διοργάνωσε «ευρεία πανδημοκρατική επιτροπή, στην οποία συμμετείχαν και αρκετά δημοκρατικά στελέχη, εκτός του ΕΑΜικού χώρου» και πως οι εκπρόσωποι της επιτροπής μίλησαν στο λαό από «το παλιό μπαλκόνι Χάνι Καρατζένη». Αναφέρει επίσης ως έναν από τους ομιλητές τον «δημοκράτη δικηγόρο Νικ. Τούμπουρο».

Αναλυτική περιγραφή-ρεπορτάζ από το μεγαλειώδες αυτό συλλαλητήριο βρίσκουμε στην εφημερίδα της Νομαρχιακής Επιτροπής Άρτας του ΕΑΜ ΔΡΑΣΗ, στο φύλλο με αριθμό 41, της 9/1/1945. Το συγκεκριμένο φύλλο της «ΔΡΑΣΗΣ» είναι δισέλιδο, ενώ και οι δυο σελίδες του είναι αφιερωμένες σχεδόν αποκλειστικά στο συλλαλητήριο αυτό. Περιέχεται στο αρχείο του αλησμόνητου Τζουμερκιώτη ποιητή και συγγραφέα Γιώργου Κοτζιούλα και μας το παραχώρησε ευγενικά ο γιος του,  φίλος του ιστολογίου Κώστας Πουρναράς (Μπόσης) κ. Κώστας Κοτζιούλας. Στη «ΔΡΑΣΗ» ο Γιώργος Κοτζιούλας (που συμμετείχε και ο ίδιος στο συλλαλητήριο) χρονογραφεί με το ψευδώνυμο «ΦΙΛΟΛΑΟΣ» κρατώντας τη στήλη με τον τίτλο: «ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ». Δεν είμαστε σε θέση να εξακριβώσουμε αν Κ. Πουρναράς και Γ. Κοτζιούλας γνωρίζονταν προσωπικά (είναι πολύ πιθανό πάντως) και αν πράγματι συναντήθηκαν και συνομίλησαν στο συλλαλητήριο της Άρτας. Η «συνάντησή» τους πάντως, όπως αναφέρουμε στον τίτλο της ανάρτησης, «γίνεται» εκτός από τον χώρο της συγκέντρωσης και στο φύλλο της εφημερίδας, όπου ο Γ. Κοτζιούλας γράφει γι' αυτή.

Θα προσπαθήσουμε να μεταφέρουμε το κλίμα που επικράτησε στην αγωνιστική αυτή γιορτή του Αρτινού λαού, αντιγράφοντας αποσπάσματα από την εφημερίδα «ΔΡΑΣΗ». Ξεκινάμε με το χρονογράφημα του Γιώργου Κοτζιούλα (κρατάμε την ορθογραφία της εφημερίδας):

Γ. Κοτζιούλας

"ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟ

Όσοι παρακολούθησαν προχτές το λαό που είχε ξεχυθεί στην πλατεία, δεν μπορούσαν να πιστέψουν στα μάτια τους. Είταν ένα θέαμα που είχαν χρόνια να το ιδούν. Κι ούτε πρόκειται να το ξεχάσουν ποτέ.

Γίνονταν τέτοιες συγκεντρώσεις και στην περίοδο της 4^ης Αυγούστου. Πώς μαζεύονταν όμως ο κόσμος; Με το στανιό, με το ζόρι. Όποιος έλειπε, σημειωνόταν απ’ την αστυνομία για τα «περαιτέρω». Έτσι έβλεπες ένα κοπάδι ανθρώπων, άβουλο, φοβισμένο, που τόσερναν οι σταυρωτήδες για να πανηγυρίσει τις διάφορες επετείους που είχε καθιερώσει ο αλήστου μνήμης Μπαρμπαγιάννης.

Τώρα ο λαός, ελεύθερος, αυτεξούσιος, χωρίς τυράννους στο κεφάλι του, έρχεται αυθόρμητα να δείξει σ’ εκείνους που τον παραγνώριζαν και τον συκοφαντούσαν πόσο αγαπάει τη λευτεριά του. Αυτήν τη λευτεριά του τη χάρισε ο λαϊκός μας στρατός αλλά πάντα με τη δική του βοήθεια. Και τώρα θα τη φυλάξει ο ίδιος, θα την υπερασπίσει και θα την ολοκληρώσει με τον τρόπο που ξέρει.

Χιλιάδες είχαν έρθει στο προχτεσινό συλλαλητήριο. Ξεκίνησαν από κάθε άκρη της πόλης, απ’ τα χωριά του κάμπου, μα κι απ’ την ορεινή περιφέρεια. Είταν ωραία να βλέπει κανείς βλάχους που είχαν κατέβει απ’ τα βουνά με κοντοκάπια και σκούφιες, εργατικούς με λερωμένα ρούχα και τραγιάσκες, γυναίκες του λαού φορτωμένες σακιά που περνούσαν και σταμάτησαν ν’ ακούσουν. Δίπλα τους στεκόνταν καλοντυμένες δεσπινίδες, άνθρωποι με κολάρα. Όλοι αυτοί είχαν μέσα σε μια μέρα αδερφωθεί, δεν τους χώριζε τίποτε πια.

Απάνω απ’ τη λαοθάλασσα υψώνονταν σημαίες, κοντάρια με συνθήματα. Έβλεπες ένα καλάμι και στην κορφή του τετράγωνο σανίδι, σαν ταμπέλα. Άλλα είταν γραμμένα με μπογιά κι άλλα με κάρβουνο, πότε κανονικά, πότε μ’ ανορθογραφίες. Σημασία είχε το τι γράφαν. Κι έγραφαν πως ο λαός ξύπνησε πια, δεν εννοεί να ξαναβάλει κάτου το κεφάλι.

Αυτές οι σημαίες, αυτά τα κοντάρια σάλευαν κάθε τόσο μαζί με το πλήθος τριγύρω, σαν μια επιφάνεια που κυματίζει, σαν τρικυμία που είν’ έτοιμη να ξεσπάσει. Ζητωκραυγές ακούγονταν, κατάρες για τους εχθρούς, επαναστατικά τραγούδια. Κάθε ομάδα έλεγε τα δικά της κι όλα μαζί ενώνονταν σε μια συναυλία πρωτάκουστη, όλο ζωντάνια.

Δίπλα μου έτυχε ένας χωριάτης ως πενήντα χρονών. Φορούσε μάλλινα σκουτιά, όχι καινούργια και το πρόσωπό του έδειχνε άνθρωπο που έβγαζε με τον ιδρώτα του το ψωμί. Χειρονομούσε κάθε τόσο, ξεφώνιζε από ενθουσιασμό, άρχιζε τραγούδια, έκανε το μαέστρο στους άλλους. Είταν σαν μεθυσμένος από τη χαρά του.

Πολλοί τέτιοι είχαν ξεκινήσει απ’ τα μακρινά τους χωριά, μια και δυο μέρες πορεία, με τη βροχή, μες στις λάσπες, έχοντας ένα κομμάτι ψωμί στο σακούλι τους, για να ιδούν τη λεύτερη Άρτα, για να δώσουν κι αυτοί το παρόν τους στο προσκλητήριο του αγώνα.

Η Ήπειρος που τυραννούσαν τόσον καιρό οι δυνάστες, αποτίναξε πια το ζυγό της. Οργανώνεται, κινητοποιείται, βρίσκεται σ’ αναβρασμό. Δεν εγκρίνει τις διορισμένες κυβερνήσεις. Αγαναχτεί με την επέμβαση των ξένων. Θα βοηθήσει με όλα του τα μέσα την πρωτεύουσα.

Ο λαός επαναστάτησε. Καμιά δύναμη δε θα τον σταματήσει. Ως τώρα είχε μόνον το δίκιο, τώρα έγινε δυνατός.

ΦΙΛΟΛΑΟΣ"

Στη συνέχεια αντιγράφουμε από το «ρεπορτάζ» της εφημερίδας ΔΡΑΣΗ και αποσπάσματα των ομιλιών. Με κεφαλαία, οι τίτλοι της εφημερίδας. Οι τελείες μέσα σε παρένθεση μαρτυρούν τα σημεία που λόγω της φθοράς του χαρτιού από το πέρασμα του χρόνου, δεν διακρίνονται οι λέξεις. 

"Ο ΛΑΟΣ ΞΕΧΥΘΗΚΕ

Κυριακή 12 η ώρα ακριβώς. Το πολιτικό μνημόσυνο πούγινε στην πόλη τελείωσε. Όλος ο πληθυσμός της πόλης ξεχύθηκε στο δρόμο προς το «ΚΙΛΚΙΣ» (σημ. ιστολογίου: πλατεία Κιλκίς). Πλακάτ, συνθήματα, σημαίες έπλεαν απάνω από την ανθρωποθάλασσα που έχοντας για προσκλητήριο τις κωδονοκρουσίες και τα χωνιά της Ε.Π.Ο.Ν. τραβούσε για τον τόπο του Συλλαλητηρίου. Μαζί κι όλοι οι ορεινοί μας πούχαν φτάσει χτες βράδυ μουσκεμένοι από τη νεροποντή και κατάλυσαν στα σπίτια της πόλης, κι όσοι έφτασαν το πρωί. Όλοι τους πεινασμένοι, γυμνοί, ξυπόλητοι, πουντιασμένοι μα αποφασισμένοι να πάρουν μέρος στο Συλλαλητήριο. Τραγούδια ακούγονταν απ’ τα στόματα του λεύτερου και περήφανου λαού μας, απ’ τα στόματα των παιδιών της νέας γενιάς που φλογίζονται από τη φλόγα των τωρινών μας αγώνων και μέσα σ’ όλα ένα κυριαρχεί: «Αδέρφια γιατί κάθεστε, ελάτε όλοι μαζί. Ένας μόνο είναι ο σκοπός μας. Θάνατος στο φασισμό.»

ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΣΥΝΟΙΚΙΕΣ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΜΠΟΥ

Ο Παντοκράτορας, η Παρηγορήτρια, ο Αη Νικόλας καταφτάνουν. Τα χωνιά της Ε.Π.Ο.Ν. τους αναγγέλουν, ο κόσμος ξεσπάει σε ζητωκραυγές, για την ελεύθερη Άρτα. Κοντά τους τα Καμποχώρια, η Ράχη, ο Παχυκάλαμος, ο Άγιος Σπυρίδωνας, η Γραμμενίτσα, η Ανέζα κι ο κόσμος πάλι ζητωκραυγάζει: «Ζήτω τ’ αδέρφια του Κάμπου μας.»

ΑΡΧΙΖΕΙ ΤΟ ΣΥΛΛΑΛΗΤΗΡΙΟ

Τα χωνιά φωνάζουν, ρίχνουν συνθήματα στην ηλεχτρισμένη μάζα που τα επαναλαμβάνουν μια μυριόστομη κραυγή που απηχεί τους πόθους του λαού και τις επιδιώξεις του αγώνα για την Λευτεριά και την Ανεξαρτησία. «Ζήτω ο ηρωικός ΕΛΑΣ, απελευθερωτής της Άρτας μας». «Ζήτω το ΕΑΜ, καθοδηγητής του λαού μας». «Ζήτω το ηρωικό κι ατσαλένιο Κ.Κ.Ε.». «Ζήτω η ΕΠΟΝ». «Ζήτω η εθνική μας Ανεξαρτησία». «Έξω ο Σκόμπυ κι οι Αράπηδες απ’ την Ελλάδα». «Κάτω οι πουλημένοι Έλληνες». «Κάτω ο Μαύρος Γάτος Πλαστήρας». «Θα νικήσουμε». Και το συλλαλητήριο αρχίζει.

Μιλάει ο συναγ. Δήμαρχος Άρτας Χαρ. Γκεσούλης, χαιρετίζοντας το συλλαλητήριο από μέρος του Αρτινού λαού κι ο κόσμος ξεσπάει σε ζητωκραυγές «Ζήτω η Ελεύθερη Άρτα μας». Μέσα από θύελλα χειροκροτημάτων για την 8^η Μεραρχία μας και τον ΕΛΑΣ μιλάει (στη)  συνέχεια ο σιδερένιος Καπετάνιος της Μεραρχίας συναγ. Ηρακλής. Αναφέρει «για τους αγώνες του στρατού μας που ξεβρώμισαν τον τόπο μας από την Εδεσίτικη βρωμιά. Χαιρετίζει την απελευθέρωση της Άρτας και της Ηπείρου σαν(…)γεγονός, τονίζει(…)αγώνας δεν τελείωσε(…)θέλουν να μας αγορά(…)κονσέρβες και τα ντόπια(…)κια τους θέλουν να μας(…)σουν μα εμείς θ’ αγωνιστούμε και θα νικήσουμε». Κάλεσε όλο τα λαό να πάρει όπλα γιατί το επιβάλει η αναγκαιότητα του αγώνα μας. Η ανθρωποθάλασσα απάντησε «θα τα πάρουμε» και κατέληξε ζητωκραυγάζοντας για το στρατό μας και τον Αρτινό και Ηπειρώτικο λαό.

ΜΙΛΑΕΙ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΟΥ ΕΑΜ

Το πλήθος υποδέχτηκε με ζητωκραυγές το Γραμματέα της Νομαρ. Επιτροπής του Ε.Α.Μ. Άρτας συναγ. Τέλη Αράπη που χαιρέτησε το Συλλαλητήριο από μέρους του ΕΑΜ. Λιγόλογα ανέφερε τους αγώνες του Αρτινού λαού που έφεραν την απελευθέρωση της Άρτας, χαιρέτησε τους άντρες και τις ηρωικές γυναίκες, τους επονίτες και επονίτισσες, τ’ αετόπουλα και Σουλιωτοπούλες των Τζουμέρκων και Ραδοβιζίων, που συνέβαλλαν αποφασιστικά στην απελευθέρωση της Άρτας. Ανάφερε ότι ο λαός με την καθοδήγηση του ΕΑΜ και των Εθ/κών οργανώσεων συνεχίζει το μεγάλο και ιερό αγώνα για την ανεξαρτησία της χώρας, και τελειώνοντας κάλεσε τον Αρτινό λαό να διπλασιάσει τις δυνάμεις του και ν’ αυξήσει τις θυσίες για τον θρίαμβο των τωρινών αγώνων, που δε θ’ αργήσει να φέρει η Νίκη.

Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ

Όταν εμφανίστηκε στο μπαλκόνι ο λαοαγάπητος Στρατηγός μας συν. Αυγερόπουλος, ο λαός του Νομού μας τον υποδέχτηκε με παρατεταμένες ζητωκραηγές και χειροκροτήματα, για τον ΕΛΑΣ μας, για τους αξιωματικούς μας. Ο Στρατηγός μίλησε με θαυμασμό για τους αγώνες των παιδιών μας στις μάχες για την απελευθέρωση της Άρτας. Ανάφερε ότι ένας καινούργιος Φασισμός, πιο μαύρος και πιο απαίσιος απ’ το φασισμό του Χίτλερ, απειλεί να σκλαβώσει την πατρίδα μας. Κακά υπολογίσανε όμως –συνέχισε- γιατί αγνόησαν τη δύναμη του ΕΛΑΣ και τον ηρωικό λαό μας. Ο Σκόμπυ με(…)Ινδιάνους τους Αραπά(…)θήσει στο(…)μας. Θέλει(…)τόπο μας, μα εμείς θα πολεμήσουμε και θα νικήσουμε».

ΤΟ Κ.Κ.Ε.

Κ. Πουρναράς

Ο αντιπρόσωπος του ατσαλένιου Κ.Κ.Ε. συναγ. Κώστας Πουρναράς μιλάει στο λαό. (Πανζουρλισμός στην ανθρωποθάλασσα. Ζήτω το Κάπα-Κάπα-Έψιλον, το πρωτοπόρο κόμμα του αγώνα μας), (Ζήτω οι λαϊκοί μας αγωνιστές, Θάνατος στους Φασίστες). Ο συναγ. Πουρναράς χαιρέτησε το Συλλαλητήριο, τους εαμίτες, ελασίτες, τα φλογερά Νιάτα, τα αετόπουλα, ανάλυσε τη σημερινή κατάσταση από την οποία βγαίνει ο αμείλιχτος αγώνας  ενάντια στους πατριδοκάπηλους  που θέλησαν να ξεπουλήσουν την πατρίδα μας στα ξένα συμφέροντα, ανέφερε ότι ο λαός μας αγωνίστηκε μέχρι σήμερα και νίκησε και νικάει καθημερινά. Ο Σκόμπυ με τους αραπάδες, είπε, έδειξαν χειρότερη διαγωγή από τους φασίστες του Χίτλερ. Σφάζουν το λαό, κανονιοβολούν και καταστρέφουν την Αθήνα, μα ο ηρωικός Πειραιάς και η Αθήνα μας δεν νικιένται. (Ο λαός ζητωκραυγάζει τον ηρωικό Αθηναϊκό και Πειραιώτικο λαό.) Από μέρους της Π(εριφερειακής) Ε(πιτροπής) Άρτας του Κ.Κ.Ε. έδωσε εντολή στους κομμουνιστές να μπούνε μπροστά στο ξεσήκωμα του λαού για τον αγώνα, για την ανεξαρτησία, και νάναι όπως πάντα πρώτοι στις θυσίες και τελευταίοι στα ωφελήματα.

Ο ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΟΥ ΚΛΗΡΟΥ

(Στη) συνέχεια μίλησε ο αντιπρόσωπος της Κ.Ε. της Παγκληρικής Οργάνωσης Ελλάδας συναγ. Παπαρόδιος. Ο φλογερός μας Παπαφλέσας χαιρετίστηκε από το λαό με ενθουσιασμό. Εξήγησε γιατί, αψηφώντας τις βροχές και τα χιόνια, η ανθρωποθάλασσα αυτή συγκεντρώθηκε στο «ΚΙΛΚΙΣ», γιατί, είπε, ο Σκόμπυ ήρθε να θρονιαστεί σαν νοικοκύρης στον τόπο μας. (Τα Σουλιωτόπουλα φώναζαν «να πάει στο χωριό του ο Σκόμπυ»). Ανέφερε την συμμετοχή του κλήρου στον αγώνα και κατέληξε παραβολικά στη σύγκρουση του αυγού με την πέτρα. Αυγό είναι ο Σκόμπυ κι η αντίδραση και πέτρα είναι ο λαός, είπε, όταν θα συγκρουσθούν είναι φανερό ποιος θα σπάσει.

ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ

Στη συνέχεια μίλησαν από μέρους της ΕΠΟΝ η συν. Ράπτη, ο αντιπρόσωπος της Ε.Α. συν Βασίλης Λαμπράκης, ο αντιπρόσωπος του Βουνού Ε. Μπαλαδήμας και ο αντιπρόσωπος του Κάμπου Ν. Παπανικολάου. Όλοι κάλεσαν το λαό σε συναγερμό για το μεγάλο αγώνα της ανεξαρτησίας.

ΤΑ ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ

Το Συλλαλητήριο ενέκρινε ψηφίσματα για την Κ.Ε. του ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, τον αντιβασιλέα Δαμασκηνό, τις συμμαχικές πρεσβείες, το Στρατάρχη Τίτο, όλη την αντιφασιστική ανθρωπότητα και τον Δ. Ερ. Σταυρό κι έκλεισε  απ’ το συν. Γραμματέα της Νομαρχιακής Τέλη Αράπη. Αν και διεξήχθηκε κάτω από ραγδαία βροχή, όμως κανένας δεν αποχώρησε. Κι έγινε φανερό πως ο ηρωικός λαός μας έχει πάρει την απόφαση να τιμήσει το αίμα των ηρώων που χύθηκε μέσα στους τρίχρονους σκληρούς αγώνες για τη λευτεριά και την ανεξαρτησία του λαού μας."

Δεν χρειάζονται αρκετά λόγια ως επίλογος ετούτης  την ανάρτησή μας. Το «ρεπορτάζ» της «ΔΡΑΣΗΣ» είναι τόσο «ζωντανό» που δεν αφήνει περιθώρια για περαιτέρω σχολιασμό. Θα σημειώναμε μόνο πως  όταν ένας λαός αποφασίσει να ορίσει τη «μοίρα» του κανείς δεν μπορεί να τον σταματήσει. Κανένας εχθρός όσο μεγάλος και τρανός και αν είναι δεν μπορεί να μην υποχωρήσει μπροστά στη θέληση και τον αγώνα ενός  λαού που παλεύει με όπλα του τα υψηλότερα ιδανικά της Λευτεριάς, της Ανεξαρτησίας και της Λαϊκής Δημοκρατίας.

[Στην πρώτη φωτογραφία: Από γιορτασμό της απελευθέρωσης. Δεν γνωρίζουμε σε ποια πόλη. Πηγή: Αρχείο Ν. Μάργαρη - Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ)]

Δευτέρα 24 Φλεβάρη 2014.