Οι "ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ" του Κώστα Μπόση σε ηλεκτρονική μορφή στο Διαδίκτυο

Μετά τον "ΑΗ ΣΤΡΑΤΗ" άλλο ένα σπάνιο (αυτή τη φορά άγνωστο στο ευρύ κοινό) βιβλίο του Κώστα Μπόση βρίσκεται από σήμερα στα ράφια της e-βιβλιοθήκης μας. Πρόκειται για τις  ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ, μια συλλογή 21 αυτοτελών αυτοβιογραφικών και άλλων ιστοριών με τη μορφή διηγημάτων, που εκδόθηκαν στην Αθήνα το 1978 σε μικρό αριθμό αντιτύπων και διαδόθηκαν χέρι με χέρι. Στις ιστορίες αυτές ο συγγραφέας γυρίζει στο παρελθόν, θυμάται τη σκληρή ζωή στο χωριό, τα χρόνια της Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού στο βουνό, τις φυλακές, την εξορία. Περιγράφει περιστατικά, κάνει απολογισμό των αγώνων που δόθηκαν και δείχνει μπροστά, τον δρόμο της συνέχισής τους. Αξίζει να σημειώσουμε εδώ την περιπετειώδη διαδρομή των χειρογράφων του Μπόση, από το Σιμπίου της Ρουμανίας όπου διέμενε ο συγγραφέας, μέχρι το τυπογραφείο στην Αθήνα.

«Ο καϊκτσής» Θανάσης Στράντζαλης – Η απόδραση των πολιτικών εξορίστων του Αη Στράτη στα 1943, μέσα από το διήγημα του Κώστα Μπόση

Θανάσης Στράντζαλης

Τον Ιούνη του 1943 με απόφαση και φροντίδα του Μακεδονικού Γραφείου του Κομμουνιστικό Κόμματος Ελλάδας - ΚΚΕ, τη συμβολή του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Ναυτικού – ΕΛΑΝ, με τη συμμετοχή των καπετάνιων Θανάση Στράντζαλη και Νίκου Χουρμούζη, οργανώνεται η απόδραση των πολιτικών εξόριστων από τον Αη Στράτη, όσων κατάφεραν να γλιτώσουν από τον μαρτυρικό θάνατο από πείνα κατά τη διάρκεια της προηγούμενης χρονιάς. Καθοριστικό ρόλο στην απόδραση έπαιξε ο Θανάσης Στράντζαλης, καπετάνιος του πλοιαρίου με το οποίο δραπέτευσε η ομάδα των εξορίστων, παλιός εξόριστος και ο ίδιος στο νησί του μαρτυρίου. Ανάμεσα στους δραπέτες και ο Κώστας Πουρναράς (Μπόσης), ο οποίος στο διήγημά του «ο καϊκτσής» που γράφτηκε για τον φίλο και σύντροφό του Θανάση Στράντζαλη, περιγράφει τις σκηνές της απόδρασης. Ήταν νύχτα της 17^ης Ιούνη του 1943...

Κομμουνιστές λογοτέχνες στην υπερορία, κριτές και κρινόμενοι - Ο Κώστας Πουρναράς (Μπόσης) στον Λογοτεχνικό Κύκλο

Ο Λογοτεχνικός Κύκλος το 1956 στο Ντεζ της Ρουμανίας. Από 

αριστερά: Μήτσος Αλεξανδρόπουλος, Κώστας Μπόσης, Έλλη

Αλεξίου, Τάκης Αδάμος, Νίκος Κυτόπουλος, Απόστολος Σπήλιος.

Όπως έχουμε αναφερθεί και σε προηγούμενες αναρτήσεις μας, για να εκδοθεί ένα βιβλίο από τον εκδοτικό οργανισμό του ΚΚΕ, έπρεπε πρώτα να περάσει από μια διαδικασία εσωκομματικού ελέγχου, την οποία είχε αναλάβει μια επιτροπή λογοτεχνών-μελών του κόμματος. Στις συνεδριάσεις της η επιτροπή ασκούσε κριτική (συχνά εξαντλητική) στο κάθε υποψήφιο προς έκδοση έργο και πρότεινε διορθώσεις ή βελτιώσεις στον/στην συγγραφέα του.

Ο καπετάν Παλιούρας από τα Τζουμέρκα

Θεόδ. Ζαλοκώστας (Παλιούρας)

Ο Θεόδωρος Ζαλοκώστας (Παλιούρας) γεννήθηκε το 1912 στο χωριό Θεοδώριανα Αρτας, από φτωχούς γονείς αγρότες. Τελειόφοιτος Γυμνασίου μπαίνει στη Σχολή Ευελπίδων από την οποία  αποφοίτησε με άριστα. Σε διαγωνισμό σκοποβολής, στην Ιταλία, κερδίζει το πρώτο βραβείο. Ως αξιωματικός της Σχολής Ευελπίδων πολεμά το 1940 στην Αλβανία. Στην Κατοχή μετείχε στη συγκρότηση του αντάρτικου τμήματος του ΕΛΑΣ στα Τζουμέρκα, και στο πρώτο χτύπημα κατά των κατακτητών στη Σεκλίστα, στις 23 Δεκέμβρη 1942. Συνέχισε τον ένοπλο αγώνα με το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, στην αρχή στη Διοίκηση του 24ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ (Αρχηγείο Ζαλόγγου) και έπειτα στη 10η Ταξιαρχία του ΕΛΑΣ (περίοδος Συμφωνίας της Βάρκιζας). Μετά από την συμφωνία της Βάρκιζας κατέφυγε στο Μπούλκες με άλλους συναγωνιστές του. Τον Απρίλη του 1947 επέστρεψε και δημιούργησε το ένοπλο τμήμα των Τζουμέρκων, με 160 περίπου, αντάρτες. Ανάμεσά τους τα αδέρφια Μάνθος και Αντώνης Β. Αγγέλης και οι -επίσης αδέρφια- Γιώργος και Ελευθέριος Γιαν. Νταβαντζής από το χωριό Χώσεψη (Κυψέλη Άρτας).

Ο "ΑΗ ΣΤΡΑΤΗΣ" του Κώστα Μπόση σε ηλεκτρονική μορφή στο Διαδίκτυο

Τον Μάρτη του 1947 το Εκδοτικό Τμήμα της ΚΕ του ΚΚΕ προλόγισε και εξέδωσε ένα βιβλίο - συνταρακτικό ντοκουμέντο. Τίτλος του "ΑΗ ΣΤΡΑΤΗΣ, η μάχη της πείνας των πολιτικών εξορίστων στα 1941". Δημιουργός του ο αταλάντευτος κομμουνιστής, φωτισμένος δάσκαλος, καταξιωμένος συγγραφέας, αργότερα και μεταφραστής της ρώσικης κλασικής λογοτεχνίας (εξόριστος κι ο ίδιος στον Αη Στράτη από την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας μέχρι το 1943) ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΟΣΗΣ (Πουρναράς).

Μια εκδήλωση για τον Κώστα Μπόση και ένα σχόλιο

Από την εκδήλωση για την επανέκδοση του "Αη Στράτη".

Στις 14 Γενάρη του 1996 έγινε στην αίθουσα του Συλλόγου Κυψελιωτών Άρτας (στην Αθήνα) «Ο Άγιος Κοσμάς» εκδήλωση στην οποία παρουσιάστηκε η επανέκδοση, μετά από πολλά χρόνια, του βιβλίου του Κώστα Μπόση "Αη Στράτης. Η μάχη της πείνας των πολιτικών εξορίστων στα 1941". Αναδημοσιεύουμε άρθρο του περιοδικού «χάος και όψη» (τ. 11) το οποίο εκδίδεται από τον Σύλλογο, που αναφέρεται στην εκδήλωση και στη συνέχεια παραθέτουμε ένα σχόλιο δικό μας.

Μια ζωή στην πρώτη γραμμή - Συνέντευξη του ταξίαρχου ε.α. Βασίλη Βενετσανόπουλου και της συζύγου του Μαρίας Παπαδήμα, ανθ/γού του ΔΣΕ

Ο Βασ.  Βενετσανόπουλος

[…]Με τον Κώστα Πουρναρά, Κώστα Μπόση όπως είναι γνωστός στο συγγραφικό του έργο, ζήσαμε και παλέψαμε μαζί αρκετά χρόνια μέχρι τον Αύγουστο του 1949, όπου έληξε και ο Εμφύλιος Πόλεμος. Βρεθήκαμε μαζί και στην προσφυγιά στην Τασκένδη. Εκεί ο Κώστας με τους πρόσφυγες, που ήταν κάπου είκοσι πέντε χιλιάδες, συνέχισε τη δουλειά στα καθοδηγητικά όργανα, να προστατεύσουμε και να μορφώσουμε τον κόσμο, να τον βάλουμε στις δουλειές, στα σχολεία και στη μόρφωση, έπαιξε ο Κώστας πρωταγωνιστικό ρόλο. Χιλιάδες αγωνιστές βγήκαν από τα ανώτερα ιδρύματα και τα πανεπιστήμια, επιστήμονες μηχανικοί-γιατροί και πρόκοψαν. Απ’ εκεί βρεθήκαμε μαζί στη Ρουμανία. Εκεί παλαίψαμε μαζί σ’ έναν τομέα ιδεολογικό του Κ.Κ.Ε. Μεταφράζαμε τα έργα του Λένιν. Ήταν ένας από τους καλύτερους μεταφραστές των έργων του Λένιν. Είναι αυτά που εκδόθηκαν.[…] Λόγια του Βασίλη Βενετσανόπουλου, στις 4 του Σεπτέμβρη του 1994 στην πλατεία της Χώσεψης,  στην τελετή για την ταφή της τέφρας του Κώστα Πουρναρά.

Η στυγερή δολοφονία του Χρήστου Μαλτέζου

Στις 22 Νοεμβρίου 1938 στην ακτίνα Θ΄ του κάτεργου της Κέρκυρας, με τα πιο απάνθρωπα βασανιστήρια, δολοφονούνταν από τους δημίους του ένας σεμνός αγωνιστής, ένας αλύγιστος επαναστάτης με ξεχωριστές κομματικές αρετές και επαναστατικά προσόντα, ο γραμματέας της Κ.Ε. της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας (ΟΚΝΕ), Χρήστος Μαλτέζος. Κείνες τις μέρες που δολοφονούνταν ο Χρήστος Μαλτέζος, το ηρωικό ΚΚΕ έκλεινε 20 χρόνια ζωής και δράσης και η ΟΚΝΕ 16 χρόνια σκληρών αγώνων.

ΒΙΒΛΙΟκριτική-παρουσίαση: Κώστα Μπόση, "Αη- Στράτης, Η μάχη της πείνας των πολιτικών εξορίστων στα 1941"

Αναδημοσιεύουμε από το φιλικό ιστολόγιο ofisofi την κριτική-παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Μπόση: «ΑΗ ΣΤΡΑΤΗΣ, Η μάχη της πείνας των πολιτικών εξορίστων στα 1941».


«Αη Στράτης, Η μάχη της πείνας των πολιτικών εξορίστων στα 1941».

Ο λόφος του Αγίου Μηνά με το μνημείο για τους 33 εκτοπισμένους που πέθαναν τον χειμώνα του 1941-1942. Ακουαρέλα και χημικό μολύβι του Γ. Φαρσακίδη, 1948-49.

Στα δικαιώματα του πολίτη
θα έπρεπε να ανήκει
και το δικαίωμα
να γνωρίζει την ιστορία του.

Φίλιππος Ηλιού

Με αυτά τα λόγια καλωσορίζει τον επισκέπτη η ιστοσελίδα του Μουσείου Δημοκρατίας στον Αη – Στράτη. 

Κώστα Μπόση: Του Γέρου-Αντρία το Γιατάκι (διήγημα)

      

    Πιδίκλωσε δυο προβατίνες -μια άσπρη και μια λάγια- και τις έκλεισε στη στρούγκα. Ανέβηκε στο κοντινό τσογκάνι, έριξε πέτρες δεξιά-ζερβιά, σφύριξε 2-3 φορές και μάζεψε τα προβατάκια του σωρό. Τα μέτρησε και μουρμούρισε: «Τριάντα δυό. Δεν λείπει κανένα». Έπειτα εκείνα μπροστά, λαλώντας δυο κουδουνάκια κι ένα κυπρί, κι αυτοί πίσω, κουβεντιάζοντας και σαλαγώντας, έφτασαν στο σταυρό.

- Καλά διάφορα! ευχήθηκε ο γέρος κι ακούμπησε το στήθος του στην αγκλίτσα του.

- Ευχαριστώ, μπάρμπα-Αντρία, απάντησε ο χασάπης, μπαίνοντας στο δάσος.