"Να τους δώσουμε να καταλάβουν πως ο σοσιαλισμός είναι δύσκολο πράμα ακριβώς γιατί είναι μεγάλο πράμα. Δε φτάνει να πάρεις την εξουσία. Χρειάζεται να ζυμώσεις ξανά τον άνθρωπο που τον έπλασαν οι αιώνες, και να φτιάξεις απ’ την αρχή, καινούργιο…"
( "...και το τρένο τραβούσε για τα ξεχερσώματα")

Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2011

Ο Κώστας Μπαλάφας γράφει: «Κώστας Πουρναράς, ο αγωνιστής και άνθρωπος»


Ο Κώστας Πουρναράς ήταν άνθρωπος με σπάνια χαρίσματα και έντονη πνευματική προσωπικότητα. Ήταν γενναίος ανθρωπιστής που αντιμετώπιζε με χαμόγελο και στωικότητα τις αντιξοότητες της ζωής αλλά ήταν επίσης και ο φωτισμένος δάσκαλος με το υποδειγματικό ήθος και την απέριττη σεμνότητα. Στην εκπαίδευση δημιούργησε έργο σημαντικό κι ακόμα διακρίθηκε στους λαϊκούς αγώνες όπου αφιέρωσε και τη ζωή του. Σαν εκπαιδευτικός άφησε εποχή στις περιοχές που δίδαξε, τόσο στη γενικότερη μάθηση όσο και στη διάπλαση χαρακτήρων με αυτοπεποίθηση για μελλοντικούς πολίτες με υπευθυνότητα.

Aκόμα και σήμερα τον θυμούνται με συγκίνηση στα χωριά που δούλεψε. Θυμούνται το δάσκαλο με το πλατύ χαμόγελο και τη μεγάλη καρδιά που περίμενε να πληρωθεί για να μοιράσει το μισθό του σε φτωχούς και ανήμπορους ενώ αυτός ζούσε ασκητικά και με τα λίγα τρόφιμα που του στελνε η κυρά-Δημήτραινα - η μάνα του – απ’ το χωριό.

Κάποτε περνούσα απ΄ την Ανέζα της Άρτας που χρημάτισε δάσκαλος και πάνω στην κουβέντα με ρώτησαν για την καταγωγή μου. Όταν τους είπα πως γεννήθηκε στη Χώσεψη, άρχισαν να μου εξιστορούν θύμισες για έναν αξέχαστο δάσκαλο απ΄ τη Χώσεψη που είχαν κάποτε στο χωριό τους. Μερικοί, σκολιαρούδια εκείνον τον καιρό, ηλικιωμένοι άνθρωποι σήμερα, έλεγαν και συμπλήρωναν ο ένας τον άλλο για τα χαρίσματα του δασκάλου ανθρωπιστή και την αγάπη που έτρεφαν γι’ αυτόν.

Μου διηγήθηκαν παραστατικά πως κάποτε που γύρισε απ΄ την εξορία (σε μια ανάπαυλα απ’ τις διώξεις) για να ξαναδιδάξει στο χωριό τους, οι χωριανοί βγήκαν στο δρόμο να τον υποδεχτούν. Μπροστά πήγαιναν τα παιδιά με τη σημαία του σχολείου και πίσω ακολουθούσε ο κόσμος με ξεφωνητά χαράς για το καλωσόρισμα ενώ εκείνος δε μπορούσε να συγκρατήσει τη συγκίνησή του. Αυτό στάθηκε αφορμή να ερεθίσει το Νομάρχη που καραδοκούσε την ευκαιρία για να τον ξαναστείλει εξορία.

Ήταν ο δάσκαλος που δεν περιορίστηκε στα στενά δημοσιοϋπαλληλικά καθήκοντα αλλά έσκυψε με συμπόνια στον πάσχοντα άνθρωπο. Βοήθησε τον αδύνατο, πάλεψε για το δίκιο του αδικημένου και συμπαραστάθηκε στον ταπεινό και καταφρονεμένο. Σε κάποια στιγμή ένας απ’ την παρέα έτρεξε στο σπίτι του κι έφερε να μας δείξει ένα μαθητικό τετράδιο – εκείνου του καιρού - που είχε σχεδιασμένο απ’ το δάσκαλο ένα πρόχειρο ξύλινο κρεβατάκι που μπορούσαν να κατασκευάσουν μόνα τους τα παιδιά για να μην κοιμούνται κατάχαμα στο χώμα όπως συνήθιζαν τότε στα χωριά του κάμπου.

Ίσως αυτό στάθηκε και το μεγάλο του αμάρτημα, γιατί ήθελε με τους κοινωνικούς του αγώνες ν’ ανεβάσει τον κόσμο της υπαίθρου λίγο ψηλότερα απ’ το χώμα για να μην κυλιέται στις λάσπες της εγκατάλειψης και την αστοργία από κάθε κοινωνική μέριμνα. Πάλεψε να εξυψώσει ένα λαό εγκαταλειμμένο που οι κρατικοί λειτουργοί τον θυμούνταν μόνο όταν χρειαζόταν να γίνουν θυσίες. Τότε του διατυμπάνιζαν σ’ όλους τους τόνους να ναι περήφανος που ξέρει πώς να πεθάνει, μόνο που δεν του άφησαν ποτέ ευκαιρία να μάθει και πώς να ζει, γιατί κάτι τέτοιο θα ταν επικίνδυνο για το «κοινωνικό καθεστώς» που ήταν μέριμνα των κρατούντων.

Ο Κώστας Πουρναράς ήταν αγωνιστής με απόφαση, συνέπεια και τόλμη. Ήταν γόνος μιας οικογένειας που έγινε ολόκληρη ολοκαύτωμα του αγώνα. Οι διώξεις και τα βασανιστήρια που υπέστη απ΄ τους εγκάθετους του Μανιαδάκη ήταν αφάνταστα. Εκτός από μικρά διαλείμματα, τον περισσότερο χρόνο τον μοιράστηκε σε φυλακές και εξορίες. Ήταν το τίμημα των σκληρών αγώνων του για κοινωνική δικαιοσύνη από μια κοντόθωρη εξουσία που δε μπορούσε να δει μακρύτερα. Είχε της μοίρας το προνόμιο να μην είναι απ’ τα παιδιά της σειράς που γεννούν όλες οι μάνες. Ήταν της «αστραπής παιδί και της βροντής εγγόνι» όπως λέει ο ποιητής, ο φλογερός επαναστάτης που ατρόμητος περπατούσε με τη φωτιά.

Στον καιρό της Κατοχής εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση και μπήκε μπροστάρης στην πρωτοπορία του Αγώνα για μια λεύτερη πατρίδα και πανανθρώπινη τη λευτεριά. Στάθηκε ασάλευτος και με συνέπεια, χωρίς συμβιβασμούς στις πολιτικο-κοινωνικές του ιδέες, κάτι που ποτέ δε συγχώρησαν οι μικρόψυχοι της υποκριτικής πατριδοκαπηλείας. Έτσι αναγκάστηκε μαζί με τόσους άλλους να πάρει το δρόμο της προσφυγιάς με την καρδιά γεμάτη πίκρα, μακριά από δικούς και την πατρίδα. Εκεί στην ξένη χώρα, με ριζωμένη την καρδιά στην Ελλάδα, άφησε και την τελευταία του ανάσα, για να προστεθεί κι αυτός στο μαρτυρολόγιο του Έθνους, θύμα της ανθρώπινης αχαριστίας.



(Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «χάος και όψη», τεύχος 7, Ιαν.-Φεβρ.-Μαρτ. 1995, του συλλόγου Κυψελιωτών  Άρτας στην Αθήνα «ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός»).

Ο μεγάλος φωτογράφος της Ελλάδας, Κώστας Μπαλάφας, έφυγε χτες από τη ζωή, πλήρης ημερών. Ήταν συγχωριανός με τον Κώστα Πουρναρά. Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στους δικούς του.  

Δεν υπάρχουν σχόλια: